Uçak bahane, Rusya’nın hedefi Suriye

Türkiye ile Rusya arasında yaÅŸanan gerginliÄŸin aslında yüzde kaçı iki ülke arasındaki iliÅŸkilerle ilgili? Ä°ki ülke arasında karşılıklı bağımlılık iliÅŸkisi olduÄŸundan, normal ÅŸartlar altında gerginliÄŸin uzun süre devam ettirilmemesi lazım. Ä°ki ülkenin de ekonomik olarak zarar gördüğü bir gerginlik, Türkiye’nin ve uluslararası toplumun çabalarına raÄŸmen devam ediyorsa ve Rusya freni patlamış kamyon gibi saÄŸa sola çarparak ilerliyorsa, mevcut gerginliÄŸin iki ülkeyi aÅŸan yönleri olduÄŸunu bilip deÄŸerlendirmemizi o yönde yapmalıyız.

SU-24 uçağın düşürülmesine Türkiye sakin bir ÅŸekilde ve uluslararası hukuk vurgusu yaparak yaklaşırken, Rusya’nın devlet baÅŸkanından medyasına kadar bunalımlı ergen tavırlarıyla ve maço bir tonda yaklaÅŸtığını gördük. Putin tartışmaları bilinçli olarak uçağın düşürülmesinden DAÄ°Åž’e destek tezviratına sürükledi. Farkında mısınız bilmiyorum ama uçağın düşürülmesinin hukukiliÄŸini deÄŸil Putin’in DAÄ°Åž konusunda kuyuya attığı taÅŸları konuÅŸur olduk. Yani asıl gündemden manipülatif gündeme Rusya’nın eliyle geçtik.

Ä°lginç ve Suriye meselesinin 5 senelik serüvenine dair önemli ipuçları veren bir nokta, Rusya’nın inandırıcılığı olmayan ve uluslararası toplumda hazır kitle dışında kimsenin önemsemediÄŸi kurgu haberlere tevessül etmesi. Aslında bu kurgular, dezenformasyon veya salt ifadeyle yalanlar 5 senedir Esed rejiminin, Ä°ran’ın ve Rusya’nın sıklıkla kullandığı bir taktik. Mezkûr eksen 5 senedir akıllara ziyan yalanlara baÅŸvurdular ve yine aynı taktiÄŸi kullanıyorlar.

Rus devlet televizyonlarının canlı yayında verdiÄŸi savunma bakanının Türkiye’yi DAÄ°Åž’le petrol ticareti yapmakla suçlayan açıklamaları, çaresizliÄŸin, tükenmiÅŸliÄŸin ve ÅŸirazeyi kaçırmanın son örneÄŸi oldu. Öyle bir kurgu ki coÄŸrafi olarak Esed rejiminin, PKK’nın, KDP’nin, ÖSO’nun, Nusra’nın ve Türkiye’nin müdahil olması gerekiyor. Yani Rusya, Türkiye’yi suçlayacağım diye can dostu Esed rejimini de DAÄ°Åž’le ticaret suçlamasına muhatap kıldığının farkında deÄŸil. Allah’tan Rusya’nın hızlıca ve özensiz bir ÅŸekilde hazırlanmış bu kurgusuna tescilli Esedciler bile prim vermedi.

Gelelim asıl mevzuya. Rusya rezil olma pahasına neden bu kadar orantısız tepkiler veriyor? Bunun sebebini ikili iliÅŸkiler ve uçak hadisesinden ziyade Suriye’de, iki ülkenin çatışan Suriye pozisyonlarında aramak lazım. Yani asıl konuÅŸtuÄŸumuz konu uçak deÄŸil, Suriye’nin geleceÄŸinin nasıl ÅŸekilleneceÄŸidir.

Rusya açık bir ÅŸekilde uçağının düşürülmesini bahane ederek Suriye’deki operasyonlarını geniÅŸletiyor. Bir taraftan sadece muhalifleri hedef alan hava saldırılarının sıklığını artırırken, diÄŸer taraftan sahada muhaliflere karşı PKK ve DAÄ°Åž’e alan kazandırıyor. Evet, Rusya an itibarıyla DAÄ°Åž’i vurmayı bırakın muhalifleri vurmak suretiyle DAÄ°Åž’i güçlendiriyor. DAÄ°Åž ve Esed arasındaki simbiyotik iliÅŸkiyi düşündüğümüzde Rusya’nın DAÄ°Åž’e bilinçli bir ÅŸekilde saldırmadığını söyleyebiliriz, çünkü DAÄ°Åž giderse Esed de gider. Bir diÄŸer taraftan ise hava savunma varlığını güçlendirerek muhaliflerin en büyük beklentisi olan güvenli bölge planlarını suya düşürmek istiyor. Güvenli bölgeyi de kapsayacak hava sistemleriyle bu bölgede operasyon yapacak Türk ve koalisyon uçaklarına da gözdağı veriyor. Türkiye ile birlikte Cerablus-Azez hattında DAÄ°Åž’e karşı operasyon yapma hazırlığındaki ABD’ye de operasyonu ertelemesi için bahane üretmiÅŸ oluyor.

Velhasıl kelam, Rusya gerginliÄŸi ikili iliÅŸkileri bozmadan ziyade Suriye’deki hareket alanını geniÅŸletmek için bir bahane olarak kullanıyor. Türkiye’nin ikili iliÅŸkilerdeki gerginliÄŸin yaratacağı maliyete odaklanıp, Rusların Suriye operasyonlarını öncelik sırasında aÅŸağıya doÄŸru itmesini istiyor.